Tibia Proximaal / Epifyse, apofyse en metafyse fractuur
Traumamechanisme
Zeldzaam letsel. Hoog energetisch trauma. Sport ongeval. De apofysiolyse (= avulsie fractuur tuberositas) is een typisch adolescenten letsel en komt voor als sportletsel bij voetbal (krachtige extensie tegen weerstand) basketbal en volleybal (hoogspringen) en Trampoline springen.
Klinische presentatie
Pijn, zwelling, haemarthros, soms abnormale stand onderbeen, niet belastbaar of mank lopen. Been niet meer gestrekt kunnen heffen.
Aanvullend onderzoek
X-onderbeen, X-knie, bij twijfel over intra-articulair verloop CT.
Cave Osgood-Schlatter = chronische avulsie van anterieur osteochondraal fragment, geen instabiliteit, wel verdikking en pijn.
Cave Osgood-Schlatter = chronische avulsie van anterieur osteochondraal fragment, geen instabiliteit, wel verdikking en pijn.
Classificatie afhankelijk van soort fractuur
Epifysiolyse fractuur: Classificatie volgens Salter-Harris
Metafyse fractuur: Classificatie volgens AO Type 33-M, vaak torus
Apofysiolyse: Classificatie volgens Ogden (1: door apofyse, 2: tussen apo- en epifyse, 3: door epifyse = SH type 3)
Metafyse fractuur: Classificatie volgens AO Type 33-M, vaak torus
Apofysiolyse: Classificatie volgens Ogden (1: door apofyse, 2: tussen apo- en epifyse, 3: door epifyse = SH type 3)
Classificatie volgens Salter-Harris voor epifysiolyse
Classificatie volgens Salter-Harris voor epifysiolyse
Classificatie volgens Ogden voor apofysiolyse
Classificatie volgens Ogden voor apofysiolyse
Conservatieve behandeling
Conservatieve behandeling
Indicatie: minimaal of niet gedislokeerde fracturen
Therapie: zonodig repositie (onder PSA), bovenbeengips in extensie, 4-6 weken onbelast (torus eerder)
Nabehandeling en controles:
- 1 week:
- X
- 4 weken:
- X, gips af of wissel naar loopgips (vnl. bij metafyse fractuur)
- 6 weken:
- X, gips af, volledig belasting, sport rustig opbouwen
- + 6 + 12 mnd.:
- X en functie (groeicontrole)
Complicaties: valgus deformiteit, a poplitea letsel, groeistoornissen, lengte verschil, compartiment syndroom
Operatieve behandeling
Operatieve behandeling
Indicatie: gedisloceerde of instabiele fracturen, Salter-Harris type III-IV.
Therapie: gesloten repositie zelden succesvol dus open repositie en fixatie.
Fixatie techniek afhankelijk van leeftijd en soort fractuur:
- Epifyse: schroeven of K-draden
- Apofyse: altijd schroeven
- Metafyse: K-draden of plaat- of schroef osteosynthese
Nabehandeling en controles: bovenbeengips in extensie of oefenstabiel na plaatosteosynthese.
- 1 week:
- X, wondcontrole
- 4-6 weken:
- X, gips af, k-draden uit, start belasten met krukken
- 3 + 6 + 12 md:
- X, functie
Complicaties: infectie, compartiment syndroom, a poplitea letsel, valgus deformiteit, groeistoornissen, lengte verschil