Sterno-claviculaire luxatie
Traumamechanisme
Val op schouder, HET. Axiale compressie/tractie arm. Horizontale adductie/abductie.
Klinische presentatie
Zwelling en pijn thv sternoclaviculairgewricht (SC). Asymmetrische contour incisura jugularis. Bij posterieure luxatie cave letsel onderliggende vaatstructuren (arteria en vena subclavia en brachiocephalica) en brachiale plexuslaesie (altijd neuro-vasculaire controle van de arm). Soms ook dyspnoe door trachea compressie of pneumothorax, heesheid door nervus laryngeus letsel.
Aanvullend onderzoek
Conventionele röntgendiagnostiek (X-sternoclaviculairgewricht) is van weinig waarde bij diagnosticeren van SC-luxatie. De diagnose is klinisch, overweeg bij klinisch vermoeden CT-onderzoek (gouden standaard).
Zwelling geeft geen informatie over de stand, sluit posterieure luxatie niet uit.
Anterieure luxatie in > 80%, de posterieure luxatie is zeldzaam.
Conservatieve behandeling
Indicatie: anterieure luxatie.
Therapie: repositie volgens de abductie-tractie methode. Vaak is dit niet zinvol op langere termijn. Repositie door zijdelings tractie aan de arm in rugligging met een rolletje tussen de schouders, zsm poging tot reponeren.
Nabehandeling en controles: dubbele sling/mitella 4-6 weken
- 6 weken:
- oefeninstructies schouder evt. FT, geleid actief Restrictie adviseren bij sport of beroep tot 3 maanden.
- 12 weken:
- functie controle
Complicaties: vaatletsel, artrose/pijn, plexuslaesie, redislocatie.
Operatieve behandeling
Indicatie: posterieure luxatie en/of bij vasculaire complicaties.
Therapie: gesloten of open repositie en eventueel sternoclaviculaire fixatie (bv tenodesis met figure of eight peesplastiek). Repositie en fixatie posterieure luxatie is in potentie gevaarlijk (vaatletsel), derhalve eerst conservatief proberen. Overleg altijd met de supervisor, bij operatie vaatchirurg/thoraxchirurg waarschuwen.
Nabehandeling en controles: dubbele sling of mitella 5-7 dagen,
- 2 weken:
- X, wond en vaatcontrole, hechtingen verwijderen
- 6 weken:
- X en oefeninstructies schouder evt. FT
- 12 weken : functie controle
Complicaties: secundaire dislocatie, vaatletsel, plexuslaesie, pneumothorax, artrose/pijn.