Inleiding fracturen bij kinderen
Algemene tekst
Anatomie en Biomechanische aspecten
Het bot van een kind bestaat uit de diafyse (= schacht, primaire ossificatie zone) omgeven door een goed gevasculariseerd periost, met aan beide uiteinden de metafyse en epifyse (= secundaire ossificatie zone) met de groeischijf (= fyse) (zie figuur 1). De groeischijf (= epifysaire schijf) is verantwoordelijk voor de lengtegroei, het periost voor de diktegroei. Door functionele belasting en groei vindt bij het kind continu opbouw en afbraak van de botmassa plaats (remodellering).
Het skelet van kinderen heeft andere biomechanische kenmerken dan dat van volwassen. Het is elastischer omdat het minder kalkhoudend is, meer poreus en meer Haverse kanalen bevat. En het bot groeit. Dit heeft een aantal belangrijke consequenties.
- Er ontstaan letsels die specifiek zijn voor kinderen.
- De groeischijven zijn een natuurlijke zwakkere plek in het bot waardoor dit een voorkeurs plaats is voor het ontstaan van fracturen. Groeischijf fracturen komen om die reden heel frequent voor.
- Schacht fracturen hebben andere kenmerken dan bij volwassen door een plastische deformatie die bij volwassen niet voorkomt
- De treksterkte van een kinderbot is minder groot dan de ligamentaire treksterkte, waardoor er bij een distorsie eerder een fractuur ontstaat dan een ligamentair letsel. Bij volwassenen ontstaat bij een distorsie eerder een ligamentair letsel dan een fractuur.
- Door groei van het skelet ontstaat er tijdens de genezing van de breuk remodellering die uniek is voor het kinderskelet. Er zijn twee vormen van remoddelering die vaak beide voorkomen.
- Remodellering door groeicompensatie in de groeischijf
- Remodellering in de schacht door aanwas van bot aan één zijde en afbraak aan de andere zijde van de schacht.
- Er ontstaan unieke complicaties waarvan progressieve groeideformatie de belangrijkste is.
- Asymmetrische groei van de groeischijf als gevolg van partiële beschadiging van de groeischijf en het ontstaan van een botbrug in de groeischijf
- Volledige groeistop door crush-letsel van de groeischijf
Dit alles heeft belangrijke consequenties voor de interpretatie van het letsel, eventueel te accepteren standsafwijkingen, en de keuze voor specifieke behandelingen anders dan bij volwasssen.