Luxatie van de femurkop kan naar

• posterieur 95%
• anterieur 5%
• centraal (acetabulum fractuur)

Hoog energetisch, knie en heup in flexie: val van hoogte, ‘dashboard trauma’.

Veel pijn en abnormale stand been.
Posterieure luxatie: bovenbeen in flexie, adductie en endorotatie.
Anterieure luxatie: extensie, abductie, exorotatie.
Centrale luxatie: endorotatie, verkorting.
Vaak begeleidend letsels:

• acetabulumrand fractuur
• femurkop: intra-articulaire avulsie of impressiefractuur (Pipkin)
• mediale collum fractuur
• n. ischiadicus uitval

X bekken AP, X heup axiaal, eventueel CT bekken (bij begeleidende intra-articulaire fracturen).

• Type 1: Luxatie zonder fractuur fragmentstabiliteit
• Type 3: Luxatie met instabiele fractuur
• Type 4: Luxatie met fractuur van de kop of collum
• Type 2: Luxatie met eenvoudig fractuur en voldoende kom voor

Indicatie: posterieure of anterieure luxatie.
Therapie: repositie niet uitstellen. Met sedatie op SEH, waarna röntgen controle, of op de OK onder narcose met spierverslapping.
Techniek bij posterieure luxatie: tractie aan het been naar ventraal met heup en knie in 90° flexie.
Techniek bij anterieure luxatie: tractie aan het been naar lateraal met graduele flexie van heup naar 30°, en geforceerde endorotatie heup.
Overleg met trauma chirurg geïndiceerd.

Nabehandeling en controles: X-heup, evt. CT-scan na repositie. Opname na repositie, 6 weken aantippen (= belasten met max. 15% van het lichaamsgewicht).

• 6 weken:
  • X, start progressief belasten
• 3 maanden:
  • X, Functie
• 1 jaar:
  • X, functie.

Bij klachten of begeleidend letsel frequentere controles.
Complicaties: n. ischiadicus letsel (knie goed buigen bij repositie), collumfractuur (zorg voor goede spierverslapping), osteonecrose en secundaire coxarthrose, recidief luxatie. Wees bij begeleidend acetabulum letsel ook bedacht op intra-articulaire avulsie fragmenten.

Indicatie:

• irreponibele, instabiele of recidiverende luxatie
• centrale luxatie
• meer dan 1/3 van de acetabulum achterwand gefractureerd.
• Femurkop fractuur

Therapie: open repositie en eventueel osteosynthese achterwand bij instabiliteit.
Nabehandeling en controles: zonodig CT-scan na repositie. Opname na repositie, 6 weken onbelast mobiliseren.

• 2 weken:
  • X
• 6 weken:
  • X, start progressief belasten
• 3 maanden:
  • X, functie
• 1jaar:
  • X, functie

Bij klachten of begeleidend letsel frequenter controles.
Complicaties: n. ischiadicus letsel, osteonecrose, secundaire coxarthrose, collum fractuur. Het risico op heupkop necrose bedraagt < 10% indien repositie binnen 6 uur plaats te vinden!