Femurkop fractuur
Traumamechanisme
Vaak hoog energetisch trauma: knie tegen dashboard of val van grote hoogte. Soms ook door sporttrauma of industrieel ongeval.
Klinische presentatie
Pijn in de heup en/of lies, onbelastbaar. Been verkort zonder rotatie afwijking. Vaak begeleidende letsels zoals anterieure of posterieure heupluxatie, collum fractuur, ipsilaterale ligamentaire letsel knie, n. ischiadicus en femoralis letsel.
Aanvullend onderzoek
X-bekken AP, X-heup AP en axiaal, evt. CT-bekken
Classificatie volgens Pipkin
- Type 1 Fractuur onder fovea (klein)
- Type 2 Fractuur boven fovea (groter)
- Type 3: Fractuur type 1 of 2 met collumfractuur
- Type 4: Fractuur type 1 of 2 met acetabulumfractuur (meestal posterieure wand)
Conservatieve behandeling
Indicaties:
- Pipkin type 1
- Niet gedisloceerde Pipkin type 2 met < 1 mm intra-articulair discongruentie
- Geen interpositie van fragmenten
- Stabiel heupgewricht
Therapie: heupluxatie direct reponeren! 6 weken aantippend mobiliseren.
Overleg met trauma chirurg geïndiceerd
Nabehandeling en controles: CT-bekken na repositie, thrombose profylaxe voor 6 weken (bv fraxiparine)
- 2 weken:
- X-bekken
- 6 weken:
- X, starten met mobiliseren
- 12 weken:
- X, functie
- 6-12 maanden:
- X, functie
Operatieve behandeling
Indicaties:
- Pipkin type 2 > 1 mm intra-articulaire discongruentie
- Losse fragmenten
- Pipkin 3 en 4 fracturen
- Niet reponeerbare dislocaties.
Therapie:
- Bij heupluxatie direct reponeren!
- Benadering: Voorkeur anterieur (Smith-Peterson) of anders antero-lateraal (Watson-Jones).
- ORIF middels Herbert screws en behandeling van de geassocieerde letsels.
- Bij kleine fragmenten: alleen repositie en verwijderen los fragment.
- Arthroplastie overwegen bij Pipkin 1 t/m 4 fracturen bij ouderen of bij forse dislocatie, ernstige osteoporose of forse comminutie.
Nabehandeling en controles: CT-bekken na repositie, 6-8 weken onbelast mobiliseren, trainen van quadriceps en abductoren met fysiotherapie, 6 weken thrombose profylaxe (bv fraxiparine).
- 2 weken:
- X-bekken
- 6 weken:
- X, starten met mobiliseren
- 12 weken:
- X, functie
- 6-12 maanden:
- X, functie
Complicaties: arthrose, verminderde endorotatie, kopnecrose, heterotope ossificatie, n. ischiadicus neuropraxie