Acromio-Claviculaire (AC) luxatie
Traumamechanisme
Direct trauma op schouder (bovenzijde acromion) of door een val op de uitgestrekte arm.
Klinische presentatie
Pijn, zwelling, afwijkende stand (hoogstand clavicula, pianotoets fenomeen), functio laesa.
Aanvullend onderzoek
X-schouder/clavicula in AP-en en/of 15° craniaalwaartse richting. Bij twijfel evt. bilateraal.
Classificatie Volgens Tossy/Rockwood:
- Tossy / Rockwood 1
- Distorsie, dislocatie < 0,5 cm van het gewrichtsoppervlak (diastase tot halve breedte clavicula).
- Tossy / Rockwood 2
- Subluxatie, dislocatie tot maximaal 1,0 cm van het gewrichtsoppervlak (diastase 1 maal breedte clavicula).
- Tossy / Rockwood 3
- Luxatie, dislocatie > 1,0 cm van het gewrichtsoppervlak (uitgesproken hoogstand met pianotoets fenomeen).
- Rockwood 4
- Luxatie naar posterieur door de m. trapezius.
- Rockwood 5
- Luxatie met ruptuur van m. deltoïdeus en m. trapezius.
- Rockwood 6
- Inferieure luxatie (zeer zeldzaam)
Conservatieve behandeling
Indicatie: graad 1, 2 en meeste 3.
Therapie: sling/mitella, start onbelast mobiliseren z.s.m., na 1-2 weken functioneel op geleide van pijn. Patiënt inlichten over persisteren van ‘bult’ en langdurig bestaan van klachten (3-6 maanden).
Nabehandeling en controles:
- 1 week:
- functie, oefeninstructies
- 3 weken:
- functie, evt. FT, start abductie oefeningen
- 6-12 weken:
- geen zwaar werk/contactsport
Complicaties: arthrose (AC gewricht), pijn, functio laesa, chronische subluxatie en instabiliteit, dyskinesie van schoudergordel, secundaire rotator cuff laesie.
Operatieve behandeling
Indicatie: graad 5-6, bij graad, bij graad 3 is de indicatie controversieel, voor type 4 bij mensen met zwaar werk/sporters is het advies chirurgisch, hiervoor is echter weinig evidence (alleen case reports).
Therapie: verkrijgen oefenstabiele fixatie, evt. met reconstructie AC en CC ligament en AC gewricht. Sling met 6 weken onbelast
Nabehandeling en controles: postoperatieve X.
- 1 week:
- functie, oefeninstructies
- 6 weken:
- X, functie, evt. FT
- 12 weken:
- X, functie, evt. FT, indien van toepassing: verwijderen Osteosynthesemateriaal
Complicaties: falen fixatie, arthrose, pijn (vooral bij type 3 -> 2 postoperatief), zenuwletsel (n.musculocutaneus), functio laesa.