Er wordt momenteel druk gewerkt aan beleidsplannen voor de acute zorg. Een belangrijk onderdeel van de acute zorg is de behandeling van patiënten met een letsel. Leden van de Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie (NVT) zijn experts op het gebied van de behandeling van deze kwetsbare patiënten. Zij zetten zich voortdurend in voor verbetering van de behandeling van de traumapatiënt en een verdere verbetering van de zorglogistiek rondom deze aanzienlijke patiëntengroep. Daarom levert de NVT graag haar bijdrage voor het beleidsplan.

Een trauma moet gezien worden als een ziekte en niet als een natuurverschijnsel

Jaarlijks bezoeken ongeveer 650.000 patiënten een Spoedeisende Hulp afdeling na een ongeval, dit leidt 75.000 keer tot een ziekenhuisopname. Dat is vergelijkbaar met andere volksziektes. Het kan gaan om relatief eenvoudige letsels, maar kan ook gaan om complexe botbreuken of ernstige levensbedreigende letsels na een verkeersongeval of een steek- of schietpartij. Een ongeval kan op korte en op lange termijn gezondheidsklachten veroorzaken. Dit gaat gepaard met 2,5 miljard euro aan medische kosten en meer dan 1,5 miljard aan verzuimkosten. Het maatschappelijk belang van goede traumazorg is dus groot en het verdient daarom een structurele aanpak zoals bij andere veel voorkomende ziekten. Dat betekent dat we door in te zetten op goede organisatie en voorbereiding, voldoende beschikbare middelen en wetenschappelijk onderzoek, de behandelingsuitkomst verder kunnen verbeteren.

Nederlands model van de traumachirurgie behouden

In het Nederlandse zorgsysteem is de traumachirurg de medisch specialist die specifiek is toegerust voor de opvang en behandeling van patiënten met ongevalsletsels en de gevolgen daarvan. Niet alleen heeft de traumachirurg de regie op de SEH, hij/zij is ook nauw betrokken als behandelaar en/of als eindverantwoordelijke voor de organisatie en kwaliteit van de zorg over het hele traject. De positie van de traumachirurg op de SEH sluit aan bij het document “spoedeisende heelkunde” van de NVvH. Bij de behandeling van traumapatienten is een intensieve samenwerking met prehospitale partners, aanpalende specialismen, SEH-artsen en verpleegkundigen noodzakelijk. Door deze integrale aanpak van alle gevolgen van een trauma zijn de voorwaarden voor een goede uitkomst optimaal.

Regio’s verder ontwikkelen

Eind jaren ’90 heeft de NVT het initiatief genomen om de traumaregio’s op te zetten, wat uiteindelijk de basis is geweest voor de huidige ROAZ-structuur. Hierbij is er een inclusief en intensief samenwerkingsverband ontstaan tussen de diverse ziekenhuizen in de betreffende regio’s die elk een specifieke rol hebben. Dankzij dit netwerk is er veel vooruitgang geboekt in de behandeling van trauma patiënten en dit moet verder uitgebouwd worden. Vanwege de ervaring met de organisatie in de regio’s en de inhoudelijke kennis is de traumachirurg de aangewezen persoon om de regionale aanpak die in het advies van de NZa geschetst wordt vorm te geven. Hierbij is samenwerking met de andere vormen van acute zorg een eerste vereiste.

Patiënt naar het juiste ziekenhuis

De NVT staat voor verdere concentratie van meervoudig ernstig gewonde patiënten in de level 1 traumacentra en een duidelijke regionale positionering van de niet-traumacentra. Er moet ingezet worden op een verbetering van prehospitale triage en de daarbij gebruikte (level)criteria dienen verder verfijnd te worden om over-triage zoveel mogelijk te voorkomen. Desalniettemin zullen ook patiënten met minder ernstige letsels in een level 1 traumacentrum terecht komen. Omdat de capaciteit van Level 1 ziekenhuizen beperkt is, zullen patiënten die daar niet definitief behandeld hoeven te worden naar andere ziekenhuizen overgeplaatst worden. Dat kan mogelijk leiden tot een toename van transport tussen ziekenhuizen.

Regionale capaciteit en medische informatie moeten bekend zijn

Uit het vorige punt vloeit ook voort dat de acute zorg meer afgestemd moet worden op de (regionale) mogelijkheden. Daartoe moet de behandelcapaciteit in de regio bekend zijn en dient de patiënt naar het meest geschikte ziekenhuis vervoerd te worden. Ook hier komt de regionale aanpak om de hoek kijken. Eveneens is het van belang om de medische informatie van een patiënt zo spoedig mogelijk beschikbaar te hebben, het liefst al in de ambulance. Ook op dit gebied is nog veel werk te verzetten.

Meer mogelijkheden voor de behandeling van trauma-patiënten

Een toename van ernstig gewonde patiënten in een level 1 traumacentrum houdt in dat hier de mogelijkheden voor behandeling uitgebreid moeten worden. Dat betekent niet alleen voldoende OK/IC ruimte en middelen in de acute fase maar juist ook in de planbare setting. Dit geldt onverkort ook voor de traumazorg in de overige ziekenhuizen. Om de behandelcapaciteit in de ziekenhuizen optimaal te houden is de uitplaatsing na de behandeling van patiënten ook van belang. Vooral in het geval van geriatrische trauma patienten zal dit betere zorg mogelijk maken. Hier dient dus ingezet te worden op betere logistiek en regelgeving om dit mogelijk te maken

Landelijke Trauma Registratie is waardevol

De landelijke traumaregistratie (LTR) is uniek, omdat álle patiënten die als gevolg van een traumatisch letsel direct in de Nederlandse ziekenhuizen zijn opgenomen, worden geregistreerd. Andere landen kennen deze registratie niet, daarom is een goede vergelijking met de uitkomsten in die andere landen niet altijd goed mogelijk. Uit de LTR blijkt dat in Nederland ongeveer 30% van de meervoudig gewonde patiënten niet een in level 1 traumacentrum wordt opgenomen. We willen deze patiëntengroep analyseren, zodat de oorzaak hiervan achterhaald kan worden en verbeteringen in de traumazorg mogelijk worden.

E-Health en wetenschap

De NVT is voorstander van het toepassen van elektronische vormen van geneeskunde en zet zich daarvoor in. De ontwikkeling van onze trauma-app is daar een goed voorbeeld van. Om artsen en patiënten te ondersteunen bij het maken van de juiste afweging welke behandeling het beste past, is het van belang de komende jaren uitgebreide uniforme patiënten-informatie te ontwikkelen en een platform voor lotgenoten-contact te faciliteren. Er is een wetenschap commissie opgericht om meer onderzoek te kunnen doen naar de beste behandeling voor bepaalde letsels. Op deze wijze kunnen kwaliteit en effectiviteit simultaan verbeterd worden. Er is behoefte aan mensen en middelen om de vliegwielwerking van dit project te vergroten.

Preventie

Net als bij de overige veel voorkomende ziekten dienen we het ontstaan van traumatisch letsel zoveel mogelijk te voorkomen. Traumachirurgen kunnen hierbij waardevolle feedback leveren, puttend uit praktijkervaring, registraties en wetenschappelijk onderzoek. De NVT zal dus actief deelnemen aan (het maatschappelijke debat over) preventieve maatregelen, van osteoporosescreening tot een helmplicht voor e-bikers.

De NVT hoort graag uw reacties op ons standpunt: secretariaat@trauma.nl