Dislocatie patella uit de femorale trochlea door direct of indirect inwerkend geweld (geforceerde endorotatie femur bij gefixeerd been op de grond of flexie knie bij exorotatie onderbeen). Sportletsels, maar ook spontaan, met name bij habituele patellaluxaties. Predisponerende factoren onder meer dysplasie trochlea, patella alta, hyperlaxiteit.

HVaak zeer alarmerend aangekondigd als een knieluxatie. Patella luxeert doorgaans naar lateraal, waarbij letsel optreedt van het mediale patellofemorale ligament (belangrijkste passieve stabilisator). Zeldzamer zijn mediale, superieure en intra-articulaire luxaties. Vaak reeds spontaan opgeheven. Knie vaak in 20-30° flexie stand. De maximale pijn en zwelling bevinden zich dan mediaal van de patella, waar het retinaculum gescheurd is

In principe geen, klinische diagnose
Op indicatie: X knie AP, lateraal en eventueel poortopname na repositie. MRI is het onderzoek van eerste keus bij vermoeden op osteochondrale letsels.

Er zijn 4 types mogelijk: laterale, mediale, superieure en intra-articulaire luxatie. De laterale luxatie komt het meest frequent voor, de andere zijn zeer zeldzaam.

Indicatie: praktisch altijd
Therapie: repositie door de knie in strekstand te brengen met lichte druk op de patella vanaf de laterale zijde. X-controle. Kniebrace gedurende 3 tot 4 weken. Alternatieven: loopkoker (gips of blauwe klittenband spalk), cave meer atrofie quadriceps. Nadien 4 weken quadriceps / vastus medialis training.
Nabehandeling en controles:

• 1-2 weken:
  • Kniebrace, 30 graden flectiebeperking
• 2-4 weken:
  • Kniebrace, 60 graden flectiebeperking
• Na 4 weken
  • Quadriceps oefeningen, fysiotherapie

Complicaties: recidiverende luxaties, osteochondraal letsel, arthrose.

Indicatie: Bij primaire luxaties vrijwel nooit. Grote osteochondrale defecten (>5mm), volledige avulsie mediale patellofemorale ligament. Niet reduceerbare luxaties.
Therapie: Bij recidiverende luxaties Hauser procedure, of operatieve reconstructie van het mediale patellofemorale ligament overwegen.