MCP Luxaties

Algemene tekst

Zeldzaam maar ernstig letsel.
Reponeer MCP-luxaties zo snel mogelijk nadat röntgenfoto’s in drie richtingen gemaakt zijn.

Een dorsale luxatie door hyperextensie van MCP-1 gaat meestal gepaard met een avulsie van de volairplaat van basis MC1, waardoor P1 naar dorsaal kan disloceren tussen de intrinsieke musculatuur. Volaire luxaties van MCP1-1: vaak gecombineerd/onderdeel van ulnair/radiaal collateraal bandletsel. Ruptuur dorsale kapsel kan gepaard gaan met avulsie EPB- pees.

Luxaties van de MCP2- tot en met MCP5-gewrichten betreffen bijna altijd een dorsale luxatie. Deze gaat gepaard met interpositie van de volaire plaat en beklemming van het kopje van het os metacarpale tussen de buigpezen, de intrinsieke musculatuur en de volaire plaat. Deze luxaties zijn niet gesloten te reponeren. Een operatieve behandeling is nodig. Meest voorkomende MCP II gevolgd door MCP V.

Volaire dislocatie van het MCP-gewricht is zeldzaam. Het dorsale kapsel kan zijn geavulseerd en vastraken tussen het caput os metacarpale en de proximale phalanx. De distale insertie van de volaire plaat en/of de collaterale ligamenten kunnen geavulseerd zijn en vast komen te zitten tussen de gedisloceerde gewrichtsoppervlakken, waardoor repositie wordt tegengegaan

Traumamechanisme

Val op hand met overstrekking, vaak hoogenergetisch.
Vaker bij balsporten.

Klinische presentatie

Abnormale zwelling volair of dorsaal ter plaatse van MCP met hyperextensie stand vinger, flexie onmogelijk. Onderzoek sensibiliteit, capillary refill en peesfuncties. Cave: volaire plaat (interpositie), centrale slip laesie, collaterale ligamenten (in geval van de duim de UCL en de RCL)

Aanvullend onderzoek

Röntgenfoto AP en lateraal. Let op de “Lost joint space” (teken van overlapping van de basis P1 en caput MC) op PA foto. (zie MCP V op foto).

Schermafbeelding 2019-11-08 om 11.36.39.png

Wordt geclassificeerd naar complex/compleet (niet te reponeren door interpositie van ligamenten/volaire plaat) vs simpel/incompleet (te reponeren) met als aanvulling eventueel wonden en richting van dislocatie.

Conservatieve behandeling

Indicatie:
stabiel na repositie.

Probeer eenmalig een gesloten repositie bij subluxaties of volaire MCP-luxaties, onder lokale anesthesie.

Immobiliseer MCP1-gewricht bij voorkeur gedurende 4 tot 6 weken met het MCP1-gewricht in 30° flexie, het CMC1-gewricht in een functionele positie en het IP1-gewricht vrij.
Immobiliseer MCP2- tot en met MCP5-luxaties tot aan de PIP-gewrichten in 30 graden flexie gedurende 2 weken geïmmobiliseerd, waarna actieve mobilisatie kan worden begonnen met een extensieblokkerende spalk in 10 graden flexie. Na 4 weken wordt de spalk alleen gebruikt ter bescherming.
Start vroegtijdig met hand therapie.

Complicaties:
Stijfheid in MCP gewricht t.g.v. extensorpeesadhiesis, collaterale ligamentaire contracturen en/of dorsale kapsel contracturen.

Operatieve behandeling

Indicatie:

  • Volaire luxatie (vrijwel altijd button hole laesie).
  • Graad 3 ruptuur (d.w.z. volledige ruptuur/instabiel)
  • Onsuccesvolle gesloten repositie.
  • Intra-art gedisloceerde fractuur
  • Multipele letsel

Therapie:
Dorsale en volaire luxaties van MCP 2 t/m 5 worden via een volaire benadering gereponeerd. Dit geeft goede visualisatie en mogelijkheid tot herstel van de betrokken weke delen, ligamentair herstel en/of K-draad fixatie.

Immobiliseer MCP1-gewricht bij voorkeur met het MCP1-gewricht in 30° flexie, het CMC1-gewricht in een functionele positie en het IP1-gewricht vrij.
Immobiliseer MCP2- tot en met MCP5-luxaties gedurende 3 weken geïmmobiliseerd in 50 tot 70º MCP-flexie, gevolgd door intensieve oefentherapie, waarbij laagdrempelig naar een handentherapeut moet worden verwezen.

Complicaties:
Letsel vaatzenuw bundel bij volaire benadering, blijvende laxiteit bij te snelle mobilisatie, functiebeperking, pijnklachten, MCP artrose.

Referenties
  1. Nederlandse richtlijn Handfracturen. 2018.
  2. Capo JT, Gottschalk MB, Streubel PN, Rizzo M. Chapter 44. Hand Fractures and Dislocations. Rockwood and Green’s Fractures in Adults: Wolters Kluwers; 2019.