Essentieel verschil met scherp trauma (zie ook hoofdstuk Topletsel volwassenen). De gevolgen zijn veel ernstiger! Belangrijk verschil tussen snijwond en een crushletsel met scheurwonden is de contusie van de pulpa met een slechte doorbloeding en hoog risico op wondgenezings problemen als necrose en infectie. Een snijverwonding kan eventueel op de SEH verzorgd worden met hechtingen of steristrips. Bij een crushlestel is het verstandig om laagdrempelig inspectie en nettoyage en wondzorg op de OK te verrichten.

Veel pijn, zwelling, ecchymosen, ernstige contusie huid en subcutis, nagel- en/of nagelbed letsel, hematomen, scheurwonden, oedeem, cyanose, vertraagde refill, avulsies of amputatie. Soms abnormale stand. Functio laesa.

X-vinger/hand

Weke delen letsel zonder fracturen
Weke delen letsel met fracturen (o.a. tuft-, intra-articulaire-, of schacht fracturen, comminutief)
Interpretatie van ernst weke delen schade, contusie, necrose, doorbloedingsprobleem is belangrijk en verreist ervaring, wordt gemakkelijk onderschat en is soms onmogelijk zonder anesthesie.

Indicatie: alle letsels
Therapie: Afhankelijk van letsels, laagdrempelig overleg met de Traumachirurg. Vaak alleen op OK goede beoordeling en behandeling mogelijk.
Primair adekwate behandeling op OK en vinger enkele dagen ingepakt laten is bovendien minder belastend dan dagelijks pijnlijke en risicovolle wondverzorging. Soms primair inkorten vinger en sluiten.

• Weke delen letsel: goede beoordeling en interpretatie van letsels is noodzakelijk voor goede behandeling. Daarom laagdrempelig overleg traumachirurg voor inspectie, debridement en wondbehandeling op OK.
• Subunguaal haematoom/nagelbedlaceratie: zie ook hoofdstuk topletsel volwassenen.
• Fracturen: Het zijn open fracturen! Goede immobilisatie en goede weke delen verzorging noodzakelijk. Laagdrempelig verzorging weke delen op OK en eventueel ook fixatie of excisie bot.

Nabehandeling en controles: afhankelijk van ernst weke delen letsels en fracturen

• 1 week:
  • X, wondinspectie, zorginstructies, start dagelijks spoelen wond, start oefenen indien mogelijk.
• 2 weken:
  • Wondcontrole en functie
• Vervolgen op indicatie, eventueel handfysiotherapie

Complicaties: wondnecrose, Infectie, osteomyelitis, nagel deformatie, persisterende zwelling en pijn.
Onderbehandeling kan eindigen met amputatie.