Behandeling

Algemene tekst

Het doel van de behandeling van fracturen bij kinderen is:
Genezing van de fractuur met volledig herstel van functie zonder beïnvloeding van de groei

Overige doelen
  • Voorkomen van secundaire dislocaties
  • Voorkomen van mal-union
  • Voorkomen en vroegtijdig opsporen van groeistoornissen
  • Zo veilig en zo weinig belastend als mogelijk
Dit vereist een goede organisatie binnen je ziekenhuis en goede werkafspraken.

Belangrijke algemene aandachtspunten

  • Anatomische stand is altijd het uitgangspunt, redeneer van hieruit terug
  • Remodellerings gegevens (tabellen) zijn geen repositie criteria
  • Repositie is altijd een individuele beslissing die van veel meer factoren afhangt dan alleen de röntgenfoto.
  • Laagdrempelig overleggen met traumachirurg
  • Maximaal 1 maal repositie op de spoedeisende hulp afdeling onder optimale omstandigheden. 2e op OK.
  • Zorg voor goede pijnstillingsrichtlijnen / PSA richtlijnen op SEH afdeling
  • Repositie vergt kracht, moed, ervaring met kinderen en is onaangenaam voor de omgeving. Moet derhalve nooit door een onervaren dokter alleen gedaan worden.
  • Greenstick fractuur: Repositie tot neutrale stand is onvoldoende, de fractuur veert dan vrijwel altijd terug in 1-2 weken. Bij repositie moet een overcorrectie plaatsvinden, vaak breekt daarbij de overliggende cortex door, waarna immobilisatie in neutrale stand.
  • Aanleggen van goede 3 punts gips-immobilisatie is minstens zo belangrijk als de repositie zelf. Dit om secundaire dislocatie na geslaagde repositie te voorkomen.
  • Na repositie altijd: Controlefoto in gips en controlefoto na 5 tot uiterlijk 7 dagen
  • Reposities van fracturen kunnen eventueel de volgende dag plaatsvinden indien kind comfortabel is en de weke delen niet bedreigd zijn
  • Luxaties van gewrichten moeten altijd direct gereponeerd worden wegens het risico van schade aan gewricht en weke delen door tractie en spanning.
  • Gipsimmobilisatie is, ook bij afwezigheid van een breuk, vaak een goede pijnbehandeling
  • Indien patiënt wordt opgenomen voor operatie ook altijd de fractuur goed immobiliseren

Repositie op SEH of niet?

Wegingsfactoren die kunnen helpen bij deze beslissingen

  • Stand
  • Inschatting van moeilijkheid van repositie (greenstick, zeer distale fracturen met kleine hefboom)
  • Inschatting van stabiliteit na repositie. Fixatie noodzakelijk?
  • Wie reponeert op SEH, ervaren dokter aanwezig?
  • Welke pijnstilling? Procedure sedatie en analgesie (PSA) richtlijnen aanwezig en uitvoerbaar?
  • Wie legt het gips aan?
  • Inschatten van meewerken kind
  • Inschatten van meewerken ouders
  • Is patiënt nuchter
  • Bed en OK capaciteit beschikbaar
  • Repositie vandaag noodzakelijk of kan ook morgen?

De beslissing tot repositie op de SEH is nooit gemakkelijk, maar in goede omstandigheden wel zeer goed mogelijk. Zorg voor ervaren personeel. Overleg laagdrempelig met een traumachirurg, bij voorkeur voor repositie. Betrek ouders en kind erbij. Geef veel uitleg en instructies. Creëer optimale omstandigheden. Geef goede pijnstilling. Streef naar in 1 keer goed. Zowel voor repositie als immobilisatie.

Nabehandeling

De nabehandeling is afhankelijk van de soort fractuur en behandeling.

Algemeen

  • Zorg voor goede gipsimmobilisatie / 3 puntsfixatie, zeker na repositie.
  • Voorkom onnodige standaard gipswissels door primair aanleggen van goed gips
  • Na repositie X controle in gips binnen 5-7 dagen, evt 2e controle foto na 10-14 dagen
  • Bij sec dislocatie laagdrempelig repositie op OK en fixatie
  • Geen manipulatie van groeischijfletsels na 2 weken, dit lijdt tot meer schade aan groeischijf. Dan liever afblijven en eventueel later correctie osteotomie
  • Remodellering is geen excuus voor accepteren van suboptimale stand / functie
  • Bij afwijkende stand en goede functie neem tijd voor goede uitleg aan ouders en kind.
  • Bij risico op groeistoornissen (bijvoorbeeld SH 3 en 4) overweeg langdurig vervolgen (1-2 jaar)
  • Bij kinderen is er zelden een indicatie voor fysiotherapie.
  • Osteosynthese materiaal wordt meestal verwijderd bij kinderen na bewezen consolidatie van de fractuur (3-6 maanden)