Gebroken ribben – ribfracturen
Inleiding
Deze folder geeft u algemene informatie over de behandeling van gebroken ribben. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven.
Wat is een gebroken rib?
Een mens heeft twaalf (soms dertien) ribben aan elke kant. De ribben lopen van achter naar voren, dus van de wervelkolom richting het borstbeen.
Een gebroken rib, ook wel ribfractuur genoemd kan ontstaan door een ongeval of letsel waarbij de borstkas met kracht wordt ingedrukt.
Zo kan een rib breken door een verkeersongeval, maar ook door een gewone val. Naast een ribfractuur kan de rib ook gekneusd zijn. De klachten en oorzaken zijn hetzelfde als bij een breuk van een rib.
Waar heb ik last van
Een fractuur van de ribben uit zich in een acute en duidelijk gelokaliseerde pijn die intenser wordt bij inspanning en wanneer men lacht, hoest, niest of een andere houding aanneemt.
De pijn neemt toe bij het ademhalen omdat de ribben meebewegen tijdens de ademhaling. Door deze pijn wordt er minder diep ademgehaald en is er een kans op het ontwikkelen van een longontsteking. Daarom is de traumachirurg er erg op gespitst dat de pijnstilling voldoende is zodat u goed kunt doorzuchten.
U zult merken dat de hevigste pijn na enkele dagen al wat afneemt. De pijn kan echter lang aanwezig blijven, zelfs tot 6-12 weken na het ongeval, of soms zelfs nog langer.
Bij een breuk kunnen scherpe botstukken schade geven aan de onderliggende longen. Hierdoor kan een klaplong of bloed in de long ontstaan. Dit veroorzaakt forse kortademigheid en veel pijn.
In ernstige gevallen kunnen tevens de lever, milt of nieren beschadigd zijn door de ribben. Er ontstaat dan naast de pijn bij de ribben, ook buikpijn. Eventueel kan er bloed in de urine verschijnen. In dergelijke gevallen moet snel deskundige hulp van een traumachirurg gezocht worden.
Breuk van het borstbeen
Naast de ribben kan ook het borstbeen (sternum) gebroken zijn. Dit komt vooral voor bij een val op het stuur zoals bij wielrennen en mountainbiken, maar ook bij auto-ongevallen waarbij men met het borstbeen tegen het stuur klapt. De pijn is voornamelijk op het borstbeen gelokaliseerd.
Het is verstandig om een arts te raadplegen omdat de kans op inwendig letsel bij een borstbeenfractuur groter is dan bij een ribfractuur.
Wat kan ik zelf aan deze klachten doen
Voor een snel herstel is directe rust noodzakelijk. Voor de pijn moet goede pijnstilling genomen worden. Regelmatig en goed doorademen is belangrijk om een longontsteking te voorkomen.
Als de pijn onder controle is kan weer rustig met sporten gestart worden. Bouw het trainingsprogramma langzaam op om terugval te voorkomen.
Professionele behandeling
Een arts kan niet veel doen aan een ribkneuzing of fractuur. De aandoening herstelt over het algemeen vanzelf. Een röntgenfoto is vaak niet nodig. Bovendien zijn gebroken ribben ook niet altijd goed te zien op de Röntgenfoto. Zo nodig zal goede pijnstilling worden voorgeschreven. Indien er meerdere ribben gebroken zijn, kan de traumachirurg besluiten in het ziekenhuis op te nemen om goede pijnstilling te geven en uw ademhalingsfunctie in de gaten te houden en zo nodig te ondersteunen. Pijnstilling kan gegeven worden via het infuus of door middel van een ruggenprik. In het uitzonderlijke geval dat er meerdere ribben (en op meerdere plaatsen) zijn gebroken, waardoor de borstkas instabiel is geworden, kan er soms een operatie nodig zijn. Meestal zal de behandeling echter ondersteunend zijn met pijnstilling, zuurstof therapie en ademhalingsoefeningen.
Complicaties
Een longontsteking, een klaplong een bloedlong en een longkneuzing zijn allen complicaties van een ribfractuur die zich in ernstige gevallen kunnen voordoen. Vooral bij ernstige ongelukken met meerdere gebroken ribben is de kans op bovenstaande complicaties groter. In een dergelijke situatie kan ook de borstkas instabiel worden.
bron: GezondVGZ.nl