Inmiddels al enkele weken geëmbarkeerd op het amfibisch transportschip Zr. Ms. Johan de Witt. Wij (ons chirurgisch team) nemen deel aan de europese antipiraterijmissie Atalanta, wat sinds 6 augustus onder commando staat van een Nederlandse commandeur (1 ster generaal). Ons schip fungeert als stafschip en stuurt een eskader van een aantal oorlogsschepen aan. Door te patrouilleren vergroten de marineschepen de veiligheid langs de scheepvaartroutes bij Somalië en ontmoedigen en verstoren wij piraterij op zee. Jaarlijks passeren tussen de 20.000 en 30.000 schepen de Golf van Aden, met al onze auto’s, televisies, dvd-spelers, spelcomputers, kleding, iphones en IPADs. Piratengroepen opereren tot een afstand van bijna 750 kilometer uit de kust van Somalië. Dus toch maar goed dat deze scheepsroutes beschermd worden door de marine.
Ons team is op Malta ingevlogen. Hier zijn we geëmbarkeerd op de voor de kust van Malta liggende Zr. Ms. Johan de Witt. Dit was een mooi tripje, daar we met een LCVP (een landingsvaartuig) op gepikt werden en hiermee naar het schip zijn getransporteerd
Doordat dit schip een Landing Platform Dock heeft (de achterklep kan omlaag), konden wij met onze LCVP het schip invaren en daar direct docken. Een mooie binnenkomer letterlijk, met toch een beetje Saving Private Ryan gevoel
Aan boord wel even wennen aan het schip, want zoals je ziet en wel kan vermoeden is het een klein dorp, met veel trappen, moten (delen van een schip) en dekken (B t/m K). Even je weg weten te vinden naar je kooi (je hut), en erna de weg vinden naar de longroom (restaurant voor officieren), het kabelgat (opslag voor verbruiksartikelen) en uiteraard mijn werkplek.
Het schip was reeds al 2 weken eerder vertrokken vanuit Den Helder, en wordt gedurende de reis tot in het missiegebied voortdurend getraind door Sea Train Command. De zogenaamde predeployment training bestaat uit diverse drils, zoals het bestrijden van branden; “battle stations” ofwel gevechtswacht: iedereen op post, met anti
flash gear aan, dat is de witte muts en witte monddoek en
handschoenen tegen brand… (niet echt werkzaam als je
patiënten moet behandelen), de averijrol (wat moet je doen als het
schip schade heeft), “Abandon Ship” ofwel de verlaat rol (je moet het schip zo snel mogelijk verlaten, met je crash bag (setje droge kleren). Allemaal bedoeld om het schip uiteraard zo lang mogelijk drijvend te houden. Veel trainingen en zogenaamde rollen dus, die wij als “opstappers” moeten kennen.
Ook wij als Role 2 (ziekenhuis) worden flink getraind, want de eerste nacht werden we al uit ons bed gepraaid “Role 2 op post”. Dus iedereen naar de Ziekenboeg (zo heet het ziekenhuis in marine jargon. De eerste week hebben we dagelijks geoefend met diverse gewonden, duikongevallen, verbrandingen, fracturen, man over boord en uiteraard enkele mass casualties. Het schip heeft zo zijn eigen regels en veiligheidsprotcollen. Bij een gewonde wordt de MAD ingeschakeld (Medisch Actie Dienst) die een gewonde gaan ophalen en transporten naar in principe de ziekenboeg. Wel lastig als er veel getraind wordt want in de MAD zit bijvoorbeeld ook de bakker, de kok, de hofmeesters (zorgen voor het eten opdienen), de bottelier (voorraad) en de matrozen.
Dus als een oefening (te) lang zou duren dan kan het zijn dat het eten nog niet klaar is of niet wordt opgediend. Gelukkig werden daarom de oefeningen vaak gedraaid als de normale scheepstaken ten einde zijn (dus vaak midden in de nacht).
Gewonden slachtoffers kunnen natuurlijk ook van buiten het schip komen. Bijvoorbeeld als onze mariniers een verdacht schip gaan boarden (aan boord gaan) om te controleren. Hiervoor wordt gebruikt gemaakt van snelle kleine bootjes. Eventuele gewonden patiënten worden dan snel met een dergelijke bootje naar de Zr. Ms. Johan de Witt gebracht, waar wij natuurlijk klaar staan.
Even wennen aan het marine jargon, waarbij je merkt dat er veel Indonesische invloeden zijn. Zo ga je winkelen in de toko, is er 2x per week de bekende blauwe hap, zijn wij baru’s (nieuwelingen) en moet je goed je kroepoeken eens open zetten (goed luisteren) en ga je aan het einde van dag je tampatje opzoeken (je bed, kooi of rek). Alle mededelingen worden door het hele schip gepraaid (omgeroepen via de scheepsomroep), en aangezien er veel buitenlandse militairen zijn ook vaak in het Engels.
Vorige week door het Suez kanaal gevaren, een mooie ervaring. Eerst voor anker bij Port Said. Dan als het richting Noord varende konvooi is gepasseerd gaan alle schepen die naar de rode zee moeten (zuid) in colonne naar het zuiden. Het Suez kanaal is niet breed genoeg om tegelijk noord-zuid en zuid-noord verkeer mogelijk te maken. Het is wel een erg mooi aanblik om aan weerszijden woestijn te zien en dan grote containerschepen, transportschepen en tankers achter elkaar door het Suez kanaal te zien varen.
Na passage van het Suez kanaal belanden we in het missie gebied. Vlak bij de haven van Djibouti komen we nog Zr. Ms. van Speijk tegen, die net klaar is met zijn missie en retour richting Nederland aan het varen is.
Mijn werplek is op de Role 2 in de ziekenboeg. Hier hebben we een spoedeisende hulp met traumakamers, een operatiekamer, een IC en een ziekenzaal (verpleegafdeling). Daarbij is er röntgen capaciteit en een klinisch chemisch laboratorium. Er is 1e lijnszorg aanwezig, en een tandarts en een apotheker. De bemanning van de Role 2 bestaat uit een aantal verpleegkundigen en logistieke medewerkers en een specialisten team vanuit het Instituut Samenwerking Defensie en Relatie ziekenhuizen (IDR). Defensie heeft in 12 civiele ziekenhuizen chirurgische teams geplaatst die grotendeels civiel werken en per 1.5 jaar beschikbaar zijn voor defensie (dus voor een uitzending). Het huidige team is samengesteld uit diverse ziekenhuizen en bestaat uit een traumachirurg (ondergetekende), een anesthesioloog en een anesthesie medewerker, twee IC/SEH verpleegkundigen, 2 operatie assistenten, een röntgenlaborant en een klinisch chemisch laborant.
Mijn taak als chirurg aan boord is om indien nodig bij gewonde patiënten levensreddende operaties te kunnen uitvoeren. Vervolgens de patiënt te stabiliseren op de intensive care en indien nodig ernstige zieke patiënten te vervoeren middels 2 Cougar helicopters.
Inderdaad na al het trainen eindelijk in het missiegebied beland. En direct al onze eerste echte chirurgische casus. Een patiënt met een blinde darm ontsteking, die op de klassieke (open, dus niet via een kijkoperatie) mannier verwijderd is. Hier de foto van de ingreep op onze prachtige operatie kamer aan boord. Uiteraard blijf je wel een beetje bezig, zo af en toe wat wonden met peesletsel hechten, de gebruikelijk kleine spoedgevalletjes.
Vanaf de golf van Aden, ergens voor de kust van Somalië, vanaf Zr. Ms. Johan de Witt
Een warme groet
Edward Tan
Verslag 1 Edward Tan in SomalieVerslag 1 Edward Tan in Somalie